Birth of a Nation, een nieuwe vijfkanaals videoinstallatie van Stan Douglas, gaat in première in het CCS Hessel Museum of Art. Het werk is gerealiseerd in opdracht van Hartwig Art Foundation en The Brick, Los Angeles.
Birth of a Nation is Stan Douglas’ herinterpretatie van D.W. Griffiths gelijknamige film uit 1915, een technisch baanbrekend maar diep racistisch werk dat witte suprematie en de Ku Klux Klan verheerlijkt. Douglas richt zich specifiek op een beruchte verhaallijn rondom het personage Gus - een zwarte man, gespeeld in blackface - die ten onrechte wordt neergezet als een bedreiging voor een wittte vrouw genaamd Flora. In het origineel leidt dit tot haar dood en de lynchpartij van Gus door de Klan.
In Douglas’ vijfkanaals installatie worden scènes uit het origineel gespiegeld, herschikt en herhaald vanuit meerdere perspectieven. Hij behoudt de zwart-wit esthetiek van Griffiths stomme film, maar introduceert twee nieuwe zwarte personages: Sam en Tom, beiden vrijgelatenen en voormalige kapiteins van de Confederatie. In Douglas’ versie is Gus geen werkelijk personage, maar een racistische projectie – een hallucinatie van witte personages op Sam en Tom – waardoor grenzen tussen identiteit en schuld vervagen. Deze misidentificatie sluit aan bij Douglas’ eerdere werk over raciale perceptie en het mechanisme van verkeerde herkenning.
Birth of a Nation stelt de blijvende invloed en nalatenschap van Griffiths film nadrukkelijk ter discussie. Zoals academica en cultuurcriticus Christina Sharpe opmerkt: “In Douglas' handen wordt de film een veelzijdig verslag van de antizwartheid in het centrum van de historische cinema, om niet te zeggen in het hart van de natie.” (Tentoonstellingscatalogus Stan Douglas: Ghostlight).
Stan Douglas
Birth of a Nation (2025)
Vijfkanaals video-installatie
Afmetingen variabel
Editie van 4 + 1 AP
Stan Douglas is een beeldend kunstenaar die woont in Vancouver, Canada. Sinds de jaren tachtig onderzoekt hij in films, fotografie en theater hoe technologie, media en narratieven het collectieve geheugen beïnvloeden. Hij creëert in zijn werk nieuwe zienswijzen, vaak rond historische momenten waarop de geschiedenis een andere wending had kunnen nemen.
Douglas had recent solotentoonstellingen in het Canadese paviljoen op de Biënnale van Venetië (2022), in De Pont in Tilburg (2023) en in de National Gallery of Canada (2023–2024). Het Hessel Museum of Art, Bard College, presenteerde in 2025 het grootschalige retrospectief Stan Douglas: Ghostlight.
Birth of a Nation werd gerealiseerd in opdracht van Hartwig Art Foundation, in samenwerking met The Brick, Los Angeles. Het werk werd ontworpen voor Monuments, een groepstentoonstelling in het Museum of Contemporary Art, Los Angeles, die eind 2025 opent. De installatie beleefde haar première in Douglas’ solotentoonstelling Ghostlight in het CCS Hessel Museum of Art in 2025.
Collectie Hartwig Art Foundation. Toegezegde gift aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed / Rijkscollectie.